
Sól Himalajska oraz sól kamienna
Sól Himalajska – jeśli wierzyć sloganom reklamowym sprzedawców – to najczystsza i najzdrowsza sól na Ziemi, a jednocześnie zawiera 84 naturalne minerały i pierwiastki śladowe. W tym momencie rodzą się 2 oczywiste pytania. Skoro Sól Himalajska jest taka czysta, to skąd znalazła się w niej prawie cała tablica Mendelejewa? A skoro jest taka zdrowa, to dlaczego w jej składzie znajdziemy metale ciężkie i pierwiastki promieniotwórcze? Przeanalizujmy zatem skład chemiczny Soli Himalajskiej.
Zawartość pierwiastków w Soli Himalajskiej
Pierwiastek | Jon | Liczba Atomowa | Stężenie | Metoda źródło | Grupa |
---|---|---|---|---|---|
Wodór | H | 1 | 0.300 ‰ | DIN | Makroelement |
Lit | Li | 3 | 0.400 ‰ | AAS | |
Beryl | Be | 4 | <0.010 ppm | AAS | |
Bor | B | 5 | <0.001 ppm | FSK | Mikroelement |
Węgiel | C | 6 | <0.001 ppm | FSK | Makroelement |
Azot | N | 7 | 0.024 ppm | ICG | Makroelement |
Tlen | O | 8 | 1.200 ‰ | DIN | Makroelement |
Fluor | F- | 9 | <0.100 ‰ | Potencjometryczny | Mikroelement |
Sód | Na+ | 11 | 382.610 ‰ | FSM | Makroelement |
Magnez | Mg | 12 | 0.160 ‰ | AAS | Makroelement |
Glin | Al | 13 | 0.661 ppm | AAS | |
Krzem | Si | 14 | <0.100 ‰ | AAS | Mikroelement |
Fosfor | P | 15 | <0.100 ppm | ICG | Makroelement |
Siarka | S | 16 | 12.400 ‰ | TXRF | Makroelement |
Chlor | Cl- | 17 | 590.930 ‰ | Grawimetryczny | Makroelement |
Potas | K+ | 19 | 3.500 ‰ | FSM | Makroelement |
Wapń | Ca | 20 | 4.050 ‰ | Miareczkowanie | Makroelement |
Skand | Sc | 21 | <0.000 ppm | FSK | |
Tytan | Ti | 22 | <0.001 ppm | FSK | |
Wanad | V | 23 | 0.060 ppm | AAS | Mikroelement |
Chrom | Cr | 24 | 0.050 ppm | AAS | Mikroelement |
Mangan | Mn | 25 | 0.270 ppm | AAS | Mikroelement |
Żelazo | Fe | 26 | 38.900 ppm | AAS | Mikroelement |
Kobalt | Co | 27 | 0.600 ppm | AAS | Mikroelement |
Nikiel | Ni | 28 | 0.130 ppm | AAS | Mikroelement |
Miedź | Cu | 29 | 0.560 ppm | AAS | Mikroelement |
Cynk | Zn | 30 | 2.380 ppm | AAS | Mikroelement |
Gal | Ga | 31 | <0.001 ppm | FSK | |
German | Ge | 32 | <0.001 ppm | FSK | |
Arsen | As | 33 | <0.010 ppm | AAS | Mikroelement |
Selen | Se | 34 | 0.050 ppm | AAS | Mikroelement |
Brom | Br | 35 | 2.100 ppm | TXRF | |
Rubid | Rb | 37 | 0.040 ppm | AAS | |
Stront | Sr | 38 | 0.014 ‰ | AAS | Mikroelement |
Iterb | Y | 39 | <0.001 ppm | FSK | |
Cyrkon | Zr | 40 | <0.001 ppm | FSK | |
Niobu | Nb | 41 | <0.001 ppm | FSK | |
Molibden | Mo | 42 | 0.010 ppm | AAS | Mikroelement |
Technet | Tc | 43 | Niestabilny sztuczny izotop | Brak | |
Ruten | Ru | 44 | <0.001 ppm | FSK | |
Rod | Rh | 45 | <0.001 ppm | FSK | |
Pallad | Pd | 46 | <0.001 ppm | FSK | |
Srebro | Ag | 47 | 0.031 ppm | AAS | |
Kadm | Cd | 48 | <0.010 ppm | AAS | |
Ind | In | 49 | <0.001 ppm | FSK | |
Cyna | Sn | 50 | <0.010 ppm | AAS | Mikroelement |
Antymon | Sb | 51 | <0.010 ppm | AAS | |
Tellur | Te | 52 | <0.001 ppm | FSK | |
Jod | I | 53 | <0.100 ‰ | Potencjometryczny | Mikroelement |
Cez | Cs | 55 | <0.001 ppm | FSK | |
Bar | Ba | 56 | 1.960 ppm | AAS / TXR | |
Lantan | La | 57 | <0.001 ppm | FSK | |
Cer | Ce | 58 | <0.001 ppm | FSK | |
Prazeodym | Pr | 59 | <0.001 ppm | FSK | |
Neodym | Nd | 60 | <0.001 ppm | FSK | |
Promet | Pm | 61 | Niestabilny sztuczny izotop | Brak | |
Samar | Sm | 62 | <0.001 ppm | FSK | |
Europ | Eu | 63 | <3.000 ppm | TXRF | |
Gadolin | Gd | 64 | <0.001 ppm | FSK | |
Terb | Tb | 65 | <0.001 ppm | FSK | |
Dysproz | Dy | 66 | <4.000 ppm | TXRF | |
Holmium | Ho | 67 | <0.001 ppm | FSK | |
Erb | Er | 68 | <0.001 ppm | FSK | |
Tul | Tm | 69 | <0.001 ppm | FSK | |
Iterb | Yb | 70 | <0.001 ppm | FSK | |
Lutet | Lu | 71 | <0.001 ppm | FSK | |
Hafn | Hf | 72 | <0.001 ppm | FSK | |
Tantal | Ta | 73 | 1.100 ppm | TXRF | |
Wolfram | W | 74 | <0.001 ppm | FSK | |
Ren | Re | 75 | <2.500 ppm | TXRF | |
Osm | Os | 76 | <0.001 ppm | FSK | |
Iryd | Ir | 77 | <2.000 ppm | TXRF | |
Platyna | Pt | 78 | 0.470 ppm | TXRF | |
Złoto | Au | 79 | <1.000 ppm | TXRF | |
Rtęć | Hg | 80 | <0.030 ppm | AAS | |
Tal | Ti | 81 | 0.060 ppm | AAS | |
Ołów | Pb | 82 | 0.100 ppm | AAS | |
Bizmut | Bi | 83 | <0.100 ppm | AAS | |
Polon | Po | 84 | <0.001 ppm | FSK | |
Astat | At | 85 | <0.001 ppm | FSK | |
Frans | Fr | 87 | <1.000 ppm | TXRF | |
Rad | Ra | 88 | <0.001 ppm | FSK | |
Aktyn | AC | 89 | <0.001 ppm | FSK | |
Tor | Th | 90 | <0.001 ppm | FSK | |
Protaktyn | Pa | 91 | <0.001 ppm | FSK | |
Uran | U | 92 | <0.001 ppm | FSK | |
Neptun | Np | 93 | <0.001 ppm | FSK | |
Pluton | Pu | 94 | <0.001 ppm | FSK |
Zródło: Minerals in Himalayan Pink Salt: Spectral Analysis
Jak widać głównym składnikiem Soli Himalajskiej, podobnie jak zwykłej soli kuchennej, jest chlorek sodu (NaCl). Stanowi on ponad 97% wagi. Pozostałe niecałe 3% to siarka, wapń, potas oraz dziesiątki pierwiastków śladowych. Pierwiastki zawarte w Soli Himalajskiej odpowiadają za nieco inny smak, teksturę i odczucie w ustach w porównaniu do zwykłej soli kuchennej. Kolor Soli Himalajskiej rozciąga się od białego do nieprzezroczystego różowego. Różowa barwa jest wynikiem obecności tlenku żelaza(III), Fe2O3, zwanego popularnie rdzą. Pewien niepokój może wzbudzić obecność takich pierwiastków jak: rtęć, tal, ołów, bizmut, polon, astat, frans, rad, aktyn, tor, protaktyn, uran, neptun i pluton. Czy jednak ich stężenie jest na tyle duże by nam zaszkodzić? Myślę, że kluczowa będzie tu sama jednostka określająca stężenie tych pierwiastków w Soli Himalajskiej – ppm – określająca ilość cząsteczek danego pierwiastka przypadającą na 1 milion cząsteczek soli. Jak widać nie jest tego dużo, ale żeby nie było – ja nie jestem lekarzem. Z resztą co mi z tego, że Sól Himalajska zawiera 84 pierwiastki skoro, organizm człowieka i większości zwierząt wykorzystuje jedynie 28 z nich (makro i mikroelementy)?
Sól kuchenna, w przeciwieństwie do Soli Himalajskiej, jest oczyszczana przez usuwanie pierwiastków śladowych, a następnie dodaje się do niej środek przeciw zbrylaniu, zwykle krzemianu wapnia (CaSiO3), który jest zatwierdzony przez Agencję Żywności i Leków (ang. Food and Drug Administration) oraz Światową Organizację Zdrowia (ang. World Health Organization). Od lat dodaje się także do soli kuchennej jod – pierwiastek, którego brakuje w diecie wielu ludzi. Sól Himalajska nie podlega takiemu przetwarzaniu.
Na koniec ciekawostka. Sól Himalajska nie pochodzi faktycznie z Himalajów. Wydobywana jest w Kopalni Soli Khewra w Pakistanie, prawie 500 km na zachód od Himalajów. To coś jakby w Wieliczce wydobywano sól morską z Bałtyku 🙂 Z tego względu w całym tekście używam sformułowania „Sól Himalajska” jako nazwy własnej produktu, a nie przymiotnika himalajski, żeby nie sugerować, że Sól Himalajska jest himalajska. Kopalnia Soli Khewra w Pakistanie to druga co do wielkości kopalnia soli na świecie. Sól z tej kopalni wydobywana jest od ponad 2000 lat. Mimo tak długiej historii marka Himalajska zyskała popularność w zachodnim świecie dopiero w ciągu ostatnich 15 lat.
Reasumując, z punktu widzenia odżywania nie ma zasadniczej różnicy między Solą Himalajską a solą kuchenną. Za to jest różnica w cenie. I niech to będzie odpowiedź na tytułowe pytanie.